Beste Jos
Voordat ik op de "Stad Haarlem" kwam heb ik eerst nog
een (1) reis gemaakt op de "Flensburg" ook een schip
van de Halcyon Lijn. Dat was eind Augustus 1939 en was ik nog
maar 14 jaar oud. Dat zou een gewone reis worden naar Narvik,
Noorwegen, en terug met een lading erts bestemd voor de
Vulcaanhaven in Vlaardingen en zo verder de rivier op naar
Duitsland.
Dat zou allemaal veranderen op deze reis want toen we in Narvik
aankwamen had Groot Brittania net oorlog verklaard aan Duitsland.
Zo inplaats dat we gingen laden gingen we ten anker en wachten op
"further orders". Inmiddels waren de Duitse schepen die
daar ten anker lagen druk bezig met hun naam en haven van
thuiskomst te veranderen. Dus Hamburg werd Oslo en Steinfels, de
naam van het schip, werd ook vervangen met iets dat er uitzag als
een naam die op Noorse schepen voorkomt. Later hoorde we dat
ondanks dit alles de Royal Navy, die buiten lag te wachten,
bekend was met die namen verandering.
Inmiddels had de bemanning door een of andere bron gehoord dat
drijvende mijnen gesignaleerd waren op de Noordzee en dus de kans
om op een drijvende mijn te lopen niet uitgesloten was. Nou toen
gebeurde er iets waar men men in 1939 op een schip van de Halcyon
Lijn nooit van
gedroomd had, de bemanning ging staken en weigerde om te varen.
Honderd gulden werd geëist voor iedereen, zo gezegd een oorlogs
bonus.
Nou de kapitein weigerde dat natuurlijk en dreigde de bemanning
net muiterij enz. Hij kon dreigen zoveel als hij wilde maar ze
gaven niet in. Toen kwam er een afgevaardigde van het consulaat
aan boord en er werd voorgesteld dat "de jongens" dat
was ik en de keteljongen 25 gulden zouden krijgen en de rest van
de bemanning 100 gulden.
Het antwoord was nee want het was voor de "jongens" net
zo gevaarlijk als voor de anderen. Zo na nog meer overleg werd
besloten dat we allemaal 100 gulden zouden krijgen bij aankomst
Velsen. Zo we gingen voor de kant om te laden en de thuisreis
werd aanvaard. En wat men gehoord had was inderdaad waar want we
zagen inderdaad heel wat drijvende mijnen. Inmiddels maakte de
kok zich was ongerust want hij was Duitser en was bang dat hij
van boord werd gehaald door de Royal Navy. Ja het was een echte
mof en hij liet foto's zien van zijn broer in Lufwaffe uniform.
In Velsen aangekomen weigerde de kapitein eerst om de 100 gulden
uit te betalen maar kort nadat een delegatie van de bemanning hem
een bezoek had gebracht was alles in order. Ik weet niet
precies wat er gebeurd is maar ik weet wel dat we allemaal de zak
kregen. Even later had ik gevraagd om de kapitein te spreken en
vroeg aan hem waarom ik de volgende reis niet mee kon. Zijn
antwoord, "jij ben ook een boef."
Dus ik ook de zak.
De meeste van de bemanning woonde in Rotterdam en een paar van
ons woonde in Vlaardingen dus onder elkaar een bus gehuurd en zo
richting Rotterdam.
Toen ik thuis kwam wilde mijn moeder weten waar die 100 gulden
vandaan kwamen want mijn gage was maar 22 gulden per maand. Ja ze
geloofde het eerst niet maar toen later ging
het hele verhaal als een vuurtje" door Vlaardingen en was
alles in orde. Mijn vader was niet thuis want die was matroos op
de "Maasburg ook een schip van de Halcyon Lijn.
Een paar weken later monsterde ik aan op de "Stad
Haarlem" en gingen we een heel andere richting uit. Dat werd
een reis naar Argentinia en wil ik later nog meer over schrijven.
Tot slot wil ik nog even vertellen dat op die reis naar Narvik
waren er heel wat ongetrouwde jongens aan boord uit Rotterdam en
dat heeft heel wat te maken met de omstandigheden. b.v. als we
een normale bemanning aan boord hadden gehad, getrouwde mensen
met kinderen dan had zoiets nooit voorgekomen. Weigeren om te
varen enz.
Groeten van Leendert