Stad Haarlem 1939 (1942)
Door Leendert Don
Hoofdstuk 4
Later kwamen er een hoop
veranderingen en werd de bemanning op de "Stad Haarlem"
uitgebreid
omdat we nu betere bewapening hadden en zodoende kwamen de
kanonniers aan boord. Er werden
in New York, Brooklyn Navy Yard, vier 20mm, of ook wel genoemd
Oerlikons geïnstalleerd. Die
waren uitstekend voor luchtafweer en nu konden we ons beter
verdedigen als we uit de lucht
aangevallen werden. Twee waren er op de brug, bakboord en
stuurboord, geïnstalleerd en twee in zo'n kuip van beton net aan
de achterkant van luik vijf. Ook aan bakboord en stuurboord.
Dan op het achterschip hadden we een kanon dat kon ook gebruikt
worden voor luchtafweer
en dat was beter als die 4 of 5 inch monsters die de meeste
schepen aan boord hadden.
In het begin kwamen er Nederlanders aan boord, waren gewoon
scheepsgezellen, en die waren
opgeleid tot kanonnier. Dan later kwamen er jongens van de Royal
Navy, in 1942 hadden we elf
van die gunners aan boord. Moest natuurlijk een verblijf voor
komen en dat werd gebouwd in het
tussendek van luik vier. Elf kanonniers was niet genoeg als we
aangevallen werden en het was onze
taak, verschillende van ons, om te helpen met munitie aanvoeren
enz. Verder kregen we ook
jongens aan boord uit Engeland want wij werden ouder en ik was
inmiddels lichtmatroos
geworden. Ik had helemaal geen zin om kok te worden, en daar
moest ook een jongen voor in
de plaats komen. Dan was er nog een z.g. "Peggy boy"
keteljongen op z'n Hollands, bij gekomen
en dat was een jongetje uit Engeland. Het kan ook zijn dat hij
uit Wales kwam of
Schotland, maar hier gebruiken we Engeland om het beetje
gemakkelijker te maken. Maar als je
iemand tegen komt uit Wales a.u.b. niet vragen "are you
English"?
Ik heb een vriend in Swanseaen
als ik hem een brief schrijft dan is het Great Britain inplaats
van
England. Betekent niet veel maar ik dacht nou laat ik dat er even
tussen door gooien.
Bij gebrek aan afweergeschut hadden ze in Engeland verschillende
dingen uitgevonden en die werden geïnstalleerd op verscheidene
schepen. Dat waren een soort wapen die tegen vijandelijke
vliegtuigen gebruikt moesten worden. "Secret weapons."
In feite waren die dingen waardeloos en en in zekere zin nog
gevaarlijk voor ons. Op het sloependek had men een soort raketten
geplaatst en daar zat een hele dunne stalen draad in. Het idee
was als er een vliegtuig over het schip kwam, heel laag, dan
moest die raket afgeschoten worden en als dat ding een zekere
hoogte had bereikt open barsten en dan zo dat vliegtuig tegen die
stalen draad aanvliegen. Maar wat gebeurde er met die stalen
draad als het vliegtuig als voorbij was? Daar had men nog niet zo
goed over nagedacht maar je kan zelf wel begrijpen dat het hele
zootje naar beneden donderde. Dan hadden ze nog iets uitgevonden
en dat was een soort mortier waar een projectiel in moest wat dan
werd afgeschoten, in de lucht, en moest zo
gezegd ontploffen als er een vliegtuig laag over kwam. Maar hoe
kwam dat projectiel in de lucht?
Niet te geloven hoor maar het was met stoom. Dat ding was
voorzien van een pedaal en daar
moest je dan met je voet op gaan staan en dan was het, gaat hij
of gaat hij niet. Stoom is niet
erg betrouwbaar, althans met zoiets niet, dus je kon er niet
zeker van zijn hoe hoog dat
projectiel ging. We hebben dat geval gelukkig nooit gebruikt,
althans niet om ons te verdedigen. Wel
schoten we lege bierblikjes gevuld met water de lucht in, met
toestemming van de kapitein, en ook nog wel grote aardappelen
Dat was dan het enigste waar het goed voor was en wij vermaakten
ons nog een beetje..
De monsterrollen uit 1942, klik op rol-1
Leendert Don
captndon@bellsouth.net